(VACNE)-Lần đầu tiên sau gần 20 năm tham gia CITES, Việt Nam đưa ra đề xuất nghiêm cấm buôn bán quốc tế hai loài rùa là rùa hộp trán vàng (Cuora galbinifrons) và rùa trung bộ (Mauremys annamensis).
Ngày 3/3/2013, tại Bangkok, Thái Lan, Chính phủ Hoàng gia Thái Lan phối hợp với Ban thư ký CITES quốc tể tổ chức lễ khai mạc hội nghị các nước thành viên Công ước về buôn bán quốc tế các loài động, thực vật hoang dã nguy cấp (CITES) lần thứ 16 (CoP16) và Lễ kỷ niệm 40 năm ngày thành lập tổ chức này.
CoP16 được tổ chức 3.000 đại biểu đến từ 178 quốc gia thành viên và gần 200 các tổ chức quốc tế, tổ chức liên chính phủ, tổ chức phi chính phủ. Đoàn Việt Nam tới dự Hội nghị với sự tham gia của Bộ Nông nghiệp&Phát triển nông thôn, Bộ Ngoại giao, Bộ Tư pháp và Bộ Tài nguyên&Môi trường.
Với sự hỗ trợ của tổ chức Hiệp hội Bảo tồn Động vật Hoang dã (WCS), lần đầu tiên sau gần 20 năm tham gia CITES, Việt Nam đưa ra đề xuất chuyển hai loài rùa là rùa hộp trán vàng (Cuora galbinifrons) và rùa trung bộ (Mauremys annamensis) từ Phụ lục II (cần giấy phép) lên Phụ lục I của CITES (nhóm nghiêm cấm buôn bán quốc tế) đồng thời Việt Nam cũng phối hợp với Thái Lan đề xuất đưa loài gỗ trắc (Dalbergia cochinchinensis) và với Hoa Kỳ đề xuất đưa họ rùa đầu to (Platysternidae) vào Phụ lục II. Việc đưa ra các đề xuất này đã thể hiện trách nhiệm và nỗ lực của Việt Nam đối công tác bảo tồn các loài hoang dã trên toàn cầu, được nhiều nước thành viên CITES và tổ chức quốc tế ủng hộ và đánh giá cao.
Ngay sau ngày khai mạc, các cuộc họp gồm họp bàn tròn Bộ trưởng các nước thành viên CITES và họp Bộ trưởng các nước ASEAN đã được tổ chức. Tại các cuộc họp này, các bên đã đưa ra cam kết tăng cường sự hợp tác nhằm đấu tranh với tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia đối với loài hoang dã và lâm nghiệp. Phát biểu tại các phiên họp Bộ trưởng, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Công Tuấn đã nhấn mạnh về sự quan tâm cũng như những nỗ lực và thành tựu của các cơ quan chức năng Việt Nam trong việc đấu tranh với nạn buôn bán, săn bắn trái phép các loài hoang dã, đồng thời cũng nêu lên những khó khăn, thách thức và kêu gọi sự hỗ trợ, hợp tác của tất các các nước thành viên CITES, các tổ chức quốc tế và khẳng định Việt Nam sẵn sàng hợp tác và hỗ trợ các bên để giải quyết những vấn đề liên quan tới tội phạm loài hoang dã và lâm nghiệp ở cấp độ khu vực và toàn cầu.
Công ước về Buôn bán Quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp, viết tắt là CITES đã ra đời từ năm 1973. Tới nay đã có 178 nước thành viên, Việt Nam là nước thứ 121 tham gia Công ước vào năm 1994. CITES điều chỉnh việc buôn bán quốc tế hơn 35.000 loài động vật, thực vật hoang dã bằng các cơ chế, chính sách và quy định quốc tế được áp dụng trên toàn thế giới.
CoP16 diễn ra từ ngày 3 đến ngày 14/3/2013. Tại Hội nghị lần này sẽ có 79 chương trình nghị sự để thảo luận về 71 đề xuất sửa đổi Phụ lục I và II, trong đó có 9 đề xuất đề nghị chuyển loài từ Phụ lục I xuống Phụ lục II; 9 đề xuất đề nghị chuyển loài từ Phụ lục II lên Phụ lục I; 17 đề xuất đề nghị xóa loài khỏi các Phụ lục I, II; 29 đề xuất đề nghị đưa quần thể loài vào Phụ lục II và hàng loạt các đề xuất đề nghị sửa đổi các chú giải trong các Phụ lục; sửa đổi, bổ sung các Nghị quyết, Quyết định, cơ chế về thực thi CITES. Ngoài ra, bên lề Hội nghị còn có trên 50 cuộc họp và hội thảo chuyên đề về quản lý, bảo tồn và buôn bán một số loài nguy cấp. Những vấn đề nóng, ảnh hưởng tới việc thực thi CITES và bảo tồn các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp sẽ được đưa ra thảo luận và quyết định tại Hội nghị này bao gồm: buôn bán và quản lý mẫu vật voi, tê giác, hổ, tê tê, rùa, cá mập.
Việc thay đổi các Phụ lục của CITES, sửa đổi các chú giải trong các Phụ lục; sửa đổi, bổ sung các Nghị quyết, Quyết định, cơ chế về thực thi CITES sẽ được quyết định tại Hội nghị các nước thành viên (CoP). Theo quy định của CITES thì CoP được tổ chức 3 năm một lần tại một trong những nước thành viên.
Mai Anh