Năm 1997 , UNESCO công bố “ Tuyên bố về Quyền Di sản Trái Đất” - ‘Declarationof the Rights of the Memory of the Earth' - còn gọi là Tuyên bốDigne le Bain , hay gọn hơn là Tuyên bố Digne- một địa điểm trên đất Pháp, nơi lần đầu tiên (1991) tổ chức cuộc Hội thảo Quốc tế về Địa Di sản với sự tham gia của 30 nước dưới sự bảo trợ của UNESCO. Để tiện cho bạn đọc nghiên cứu Tuyên bố này, xin trình bày bản dịch và nguyên bản tiếng Anh. Bạn đọc có thể tra cứu văn bản tiếng Anh này tại trang WEB http://www.sgu.se/hotell/progeo/digne.html
Nguyễn Đình Hòe Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam - VACNE
DIGNE DECLARATION- TUYÊN BỐ DIGNE
Declaration of the Rights of the Memory of the Earth- Tuyên bố về Quyền Di sản Trái Đất
1. Planets, like people, have their own life history - they are born, they mature and die. For planets, as for people, each life history is unique: the time has come to recognise the uniqueness of the Earth. Các hành tinh, cũng như con người, có lịch sử cuộc sống riêng của chúng – chúng được sinh ra, trưởng thành và tử vong. Với các hành tinh, cũng như với con người, mỗi lịch sử cuộc đời là duy nhất: thời gian tìm hiểu về tính duy nhất của Trái Đất đã đến.
Bản đồ các nước đã tham gia Mạng lưới Địa di sản trên thế giới
2. Our planet, the Earth, is the only bond which unites all mankind. We are, each and everyone of us, linked to the Earth, and it is the link between us, and indeed all life. Hành tinh của chúng ta, Trái Đất, là mối liên kết toàn thể nhân loại. Chúng ta, dù là mỗi người hay tất cả nhân loại, đều liên quan với Trái Đất, và đó cũng chính là sự liên kết giữa chúng ta, cũng như giữa toàn bộ thế giới sống.
3. The Earth is 4.5 thousand million years old and the cradle of life; life which has undergone many metamorphoses and renewals through geological time. Its long evolution, and slow maturation, have shaped the environment in which we live. Trái Đất đã 4,5 tỷ năm tuổi và là cái nôi của sự sống; sự sống đã từng trải qua rất nhiều khủng hoảng và tái tạo xuyên suốt lịch sử địa chất. Sự tiến hóa lâu dài và sự trưởng thành chậm chạp của nó đã tạo nên môi trường mà chúng ta đang sống.
4. Our history and the history of the Earth cannot be separated. Its origins are our origins, its history is our history and its future will be our future. Lịch sử của chúng ta và lịch sử Trái Đất không thể bị tách rời. Nguồn gốc của Trái Đất là nguồn cội của chúng ta, lịch sử của Trái Đất là lịch sử của chúng ta và tương lai của Trái Đất là tương lai của chúng ta
5. The surface of the Earth is our environment. This environment is different, not only from that of the past, but also from that of the future. We are the Earth's companions for the present, but are only transient, and with time we will pass. Bề mặt Trái Đất là môi trường sống của chúng ta. Môi trường này không chỉ khác với môi trường trong quá khứ, mà còn khác cả với môi trường của tương lai. Chúng ta đồng hành với Trái Đất hiện tại nhưng chỉ là những khách trọ tạm thời và theo thời gian chúng ta sẽ ra đi.
6. Just as an ancient tree retains the record of its life and growth, the Earth retains memories of the past inscribed both in its depths and on its surface, in the rocks and in the landscape, a record which can be read and translated. Cũng như một cái cây cổ lưu giữ cuộc đời và sự tăng trưởng của nó, Trái Đất lưu giữ di sản quá khứ cả trong tầng sâu và bề mặt, trong đá và trong các cảnh quan, một cuốn hồi ký cần được đọc và được diễn giải.
7. We have always been aware of the need to preserve our memories – our cultural heritage. Now the time has come to protect our natural heritage. The past of the Earth is no less important than that of Man. It is time for us to learn to protect this Earth heritage, and by doing so learn about the past of the Earth, to learn to read this 'book', the record in the rocks and the landscape, which was mostly written before our advent. Chúng ta luôn được nhắc nhở rằng phải lưu giữ kỷ niệm của chúng ta – đó là các di sản văn hóa của chúng ta. Bây giờ đã đến lúc bảo vệ các di sản thiên nhiên của chúng ta. Quá khứ của Trái Đất không hề kém quan trọng hơn quá khứ của con người. Đã đến lúc chúng ta phải học để bảo vệ các di sản của Trái Đất, và bằng cách đó chúng ta học về quá khứ của Trái Đất, học đọc “cuốn sách” này, những ghi chép trong đá và trong cảnh quan, vốn được viết ra trước khi chúng ta hiện hữu.
8. Man and the Earth share a common heritage, of which we and our governments are but the custodians. Each and every human-being should understand that the slightest damage could lead to irreversible losses for the future. In undertaking any form of development, we should respect the singularity of this heritage. Con người và Trái Đất chia sẻ một di sản chung mà chúng ta và các Chính phủ của chúng ta không chỉ đang chia sẻ mà còn phải trông giữ. Mỗi người và tất cả nhân loại cần hiểu rằng một phá hủy dù nhỏ nhất cũng có thể dẫn tới việc mất mát không thể làm lại cho tương lai. Khi tiến hành bất cứ hành động phát triển nào chúng ta cũng phải biết kính trọng tính duy nhất của di sản này.
9. The participants of the First International Symposium on the Conservation of our Geological Heritage, including over 100 specialists from more than 30 nations, urgently request all national and international authorities to take into consideration and to protect this heritage, by all the legal, financial and organisational measures that may be necessary" .Những đại biểu tham dự Hội thảo Quốc tế đầu tiên về Di sản Địa chất, gồm trên 100 đại biểu từ hơn 30 quốc gia khẩn thiết yêu cầu tất cả các các nước và tổ chức quốc tế cần xem xét và bảo vệ loại di sản này, bằng tất cả các công cụ pháp luật, tài chính và tổ chức cần thiết.
Ngũ Hành Sơn- Đà Nẵng- Một Địa di sản của Việt Nam?