Đất bị suy thoái biểu hiện rõ cả về tính chất vật lý và thành phần hóa học. Dung trọng đất bị thay đổi (theo chiều hướng tăng lên), độ xốp của tầng đất canh tác giảm; khả năng giữ nước, giữ phân kém; màu sắc đất xám bạc và độ chua tăng...

Theo nghiên cứu của GS.TSKH Lê Huy Bá và Th.S Võ Đình Long (Viện Khoa học Công nghệ và Quản lý môi trường), tài nguyên đất ở Tây Ninh chủ yếu là loại đất cát và đất cát pha thịt, hàm lượng cát trong đất rất cao, có nơi lên đến 96,18%, do vậy, khả năng xói mòn, bạc màu hóa đất là rất lớn và hầu như trên toàn bộ diện tích.

Bên cạnh đó, sự xáo trộn cấu trúc đất do canh tác không hợp lý cũng góp phần làm ảnh hưởng tới chất lượng của đất, tạo điều kiện cho các quá trình phèn hóa, axit hóa, gây bất lợi cho sản xuất nông nghiệp. Đó là chưa kể tới những tác động từ quá trình đô thị hóa, công nghiệp hóa, làm sản sinh ra nhiều loại hóa chất độc hại và khó phân hủy...

Do vậy, muốn khai thác và sử dụng đất hợp lý, cần phải đánh giá hiện trạng quỹ đất, mức độ và các dạng suy thoái, từ đó xây dựng phương án, lựa chọn mô hình hợp lý để phục hồi sức sống cho đất và phát triển nông nghiệp theo hướng bền vững.

Ngoài ra, cần tiến hành cải tạo đất, tăng tỷ lệ thấm hút nước, tạo độ che phủ trên bề mặt đất; thực hiện chống xói mòn đất bằng cách kết hợp ba biện pháp lâm nghiệp, nông nghiệp, hóa học kết hợp sinh học...