 |
| Đẩy mạnh thăm dò than ở bể than sông Hồng. Ảnh: VNN |
Theo định hướng quy hoạch, cuối năm 2015, hoàn thành thăm dò phần tài nguyên dưới mức -300m của bể than Đông Bắc; thăm dò xong một phần tài nguyên của bể than đồng bằng sông Hồng với diện tích 932 km2.
Cuối năm 2025, thăm dò xong tài nguyên khối Đông Quan và Vũ Tiên, khu Đông Hưng và Tiền Hải của bể than đồng bằng sông Hồng.
Thủ tướng yêu cầu quy hoạch phát triển ngành than phải trên cơ sở khai thác, chế biến, sử dụng có hiệu quả và tiết kiệm nguồn tài nguyên than của đất nước và phục vụ nhu cầu trong nước là chính.
Giảm dần xuất khẩu
Quy hoạch phải đảm bảo yêu cầu phát triển bền vững, phù hợp với sự phát triển chung của các ngành kinh tế khác. Chú trọng đầu tư cho công tác an toàn lao động và bảo vệ môi trường. Có thể đẩy mạnh hoạt động đầu tư ra nước ngoài để bổ sung nguồn than lâu dài cho nhu cầu trong nước.
Thủ tướng cũng lưu ý, đến năm 2015, ngành than cơ bản đạt các chỉ tiêu chính về môi trường tại các khu vực nhạy cảm (đô thị, khu dân cư, điểm du lịch...) và đến năm 2020, đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn môi trường trên toàn bộ các vùng mỏ.
| Dự báo nhu cầu than trong nước (gồm cả than bùn) đến giai đoạn 2025 là khoảng 382 triệu tấn, trong đó than cho điện đã chiếm khoảng 337 tấn. |
Theo dự báo, từ năm 2013, Việt Nam phải nhập khẩu than mới đủ nhu cầu tiêu dùng trong nước. Năm nay, nhu cầu than trong nước chưa đầy 20 triệu tấn, nhưng vào năm 2015, nhu cầu vọt lên 90 triệu tấn, bởi hàng loạt nhà máy nhiệt điện chạy than ở Hải Phòng, Quảng Ninh, Thái Bình, nhà máy đạm đều đi vào sản xuất.
Năm nay, ngành than có thể đạt sản lượng 40 triệu tấn than thương phẩm. Trong số này, nhu cầu tiêu dùng trong nước chỉ vào khoảng một nửa. Nửa còn lại sẽ xuất khẩu. Trong khi đó, than là nguồn tài nguyên không thể tái tạo, phục hồi.
Trước thực tế trên, Thủ tướng nêu rõ chủ trương với ngành than là phải đáp ứng tối đa nhu cầu than phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, bảo đảm việc xuất nhập khẩu hợp lý theo hướng giảm dần xuất khẩu và chỉ xuất các chủng loại than trong nước chưa có nhu cầu sử dụng.
Chấm dứt sàng tuyển than nhỏ lẻ, thủ công
Thủ tướng cũng yêu cầu Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) căn cứ vào nhu cầu nội địa, xây dựng kế hoạch khai thác than cho từng năm, từng giai đoạn và có phương án nhập khẩu than.
Theo chỉ đạo của Thủ tướng, ngành than phải sớm hình thành thị trường cạnh tranh, hội nhập với khu vực và thế giới, đa dạng hóa phương thức đầu tư và kinh doanh. Đi kèm với yêu cầu này là phải tăng cường khâu chế biến than, tức là tập trung theo hướng chế biến sâu, đa dạng hóa sản phẩm, thay vì xuất than thô hoặc những sản phẩm than chế biến đơn giản.
Thủ tướng cũng yêu cầu đẩy mạnh đầu tư sàng tuyển theo hướng tập trung, đến năm 2010 chấm dứt việc sàng tuyển than nhỏ lẻ, thủ công tại các kho bến xuất than.
Căn cứ vào định hướng này, Bộ Công Thương phải phối hợp xây dựng Quy hoạch nói trên, hoàn thành báo cáo đánh giá tác động môi trường chiến lược, trình Thủ tướng vào quý III/2010.
Dự kiến, bể than sông Hồng có trữ lượng khoảng 210 tỷ tấn, gấp 20 lần trữ lượng than Quảng Ninh, trong đó 90% nằm ở tỉnh Thái Bình.
Từ cuối tháng 6/2009, đề án “phát triển bể than đồng bằng sông Hồng” đã được TKV xây dựng. Bộ Công Thương đã gửi đề án đến nhiều bộ, ngành để lấy ý kiến góp ý.
Giới khoa học đang quan ngại về tính khả thi của đề án, đặc biệt lo ngại vấn đề môi trường nước, môi trường sống, an ninh lương thực cũng như hiệu quả kinh tế.