Đăng ký cây di sản Việt Nam: Cây Thị phái Thân Văn, làng Dương Xuân Hạ, phường Thủy Xuân,Tp.Huế, tỉnh Thừa Thiên - Huế.
VACNE - Ngày 23/8/2010 Hội Bảo vệ TN&MT VN nhận được đơn đăng ký Cây Thị phái Thân Văn, làng Dương Xuân Hạ, phường Thủy Xuân,Tp.Huế, tỉnh Thừa Thiên - Huế là cây di sản VN của cụ Thân Trọng Ninh, Ủy viên Hội Thực vật học Việt Nam. Xin nhiệt liệt hoan nghênh Cụ và trân trọng giới thiệu với bạn đọc. Noi gương Cụ, mong bạn đọc khắp nơi tiếp tục đăng ký cây di sản Việt Nam đối với các cây cổ thụ ở địa phương mình.
HỘI BẢO VỆ THIÊN NHIÊN VÀ MÔI TRƯỜNG VIÊT NAM
MẪU HỒ SƠ ĐĂNG KÍ CÂY DI SẢN VIỆT NAM
HỒ SƠ ĐĂNG KÍ CÂY DI SẢN VIỆT NAM
I-THÔNG TIN CHUNG:
1-Tên cây thường gọi: cây Thị
2-Tên địa phương: cây Thị
3-Tên khoa học:Diospyros decandra
4-Thuộc họ:Ebenaceae
5-Địa chỉ nơi có cây: tổ dân phố 18, phường Thủy Xuân, thành Phố Huế, tỉnh Thừa Thiên - Huế.
6-Tọa độ địa lý: Vĩ độ Kinh độ
Trước sân nhà thờ Họ: Phái Thân Văn Dương Xuân Hạ, Tổ 18, Phương Thủy Xuân, Tp.Huế
7-Tên cơ quan cá nhân đang quản lý(hoặc sở hữu): Sở hữu thuộc về nhà thờ phái Thân Văn,làng Dương Xuân Hạ, phường Thủy Xuân,Tp.Huế, tỉnh Thừa Thiên - Huế.
II- THÔNG TIN CHI TIẾT:
Cây Thị này xuất xứ từ làng Nguyệt Biều, phường Thủy Biều, Tp. Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế, do ngài Thủy Tổ phái Thân Văn Dương Xuân Hạ, húy danh Thân Văn Thẩm (1671-1758) đem về trồng tại làng Dương Xuân Hạ để làm mốc địa giới cho hậu duệ vào năm 1698.
1- Nguồn gốc: Tự nhiên ¨ Trồng x
2- Tuổi cây: 312 tuổi (1698-2010)
3- Cách xác định tuổi: Theo gia phổ phái Thân Văn, Dương Xuân Hạ, ngài Thân Văn Thẩm (1671-1758) đã trồng cây Thị này vào năm 27 tuổi, khi Ngài còn là giáo học tại Nguyệt Biều.
4- Chỉ tiêu đo đếm:
4.1- Chu vi thân cây tại tọa độ cao cách mặt đất 1,30 m
Chu vi 4,20 m Tính ra đường kính 1,40 m
4.2- Chiều cao cây: (mét) 25 m
5- Đặc điểm hình thái:
-Cây đứng: 1 thân x 2 hay nhiều thân ¨
-Cây nghiêng: Hướng nghiêng ¨ Góc nghiên ¨
-Bạnh vè: Chu vi bạnh vè hơn 10 m
6- Hiện trạng của cây: Cây đang phát triển xanh tốt, tháng 5 ra hoa và kết trái vào mùa hè. Hiện nay, lõi của cây Thị này có một phần nhỏ bị thối rỗng do một mảnh bom lớn thời chiến tranh “Mậu Thân năm 1968” tạo nên, làm chồi chính của cây bị hư hại nặng. Sau 30 năm, cây mới dần dần phục hồi được các cành lá xum xuê xanh tốt như ngày nay.
7-Giá trị về thẩm mỹ, cảnh quan, môi trường, văn hóa, lịch sử: Lịch sử của cây Thị gắn liền với sự phát triển của cộng đồng phái Thân Văn ở địa phương cho nên được toàn thể con cháu tôn vinh, giữ gìn bảo quản tốt. Một bia ký kỷ niệm được dựng ở gốc cây vào ngày 12/03/2009, nhằm ngày 16/02 Kỷ Sửu (ngày Tảo mộ hằng năm của phái Thân Văn Dương Xuân Hạ).
III- THÔNG TIN KHÁC:
1- Kèm theo 03 ảnh màu cở 10 x 15.
2- Bia ký về cây Thị.
Ngày đăng ký: 01/07/2010
Người đăng ký: Thân Trọng Ninh, Ủy viên Hội Thực vật học Việt Nam
ĐT: (054)3.823785
Email: thantrongninh@yahoo.fr
ĐC: Số 10, Kiệt 75, Đường Phan Đình Phùng, Tp.Huế, tỉnh Thừa Thiên - Huế.
Thân Trọng Ninh
NỘI DUNG BIA KÝ CÂY THỊ Ở TỪ ĐƯỜNG HỌ THÂN,
PHÁI THÂN VĂN DƯƠNG XUÂN HẠ
Đầu mùa xuân năm Ất Hợi (1695) niên hiệu Chính Hoà thứ 16, đời vua Lê Hy Tông, Ngài Thuỷ Tổ phái họ Thân Dương Xuân Hạ huý là Văn Thẩm (1671 - 1758) nguyên làm Giáo học tại Nguyệt Biều, tổng Cư Chánh, huyện Hương Thuỷ, tỉnh Thừa Thiên Huế. Ngài từ thôn băng đồi vượt suối, sưu tầm địa cuộc, tìm nơi lập cư lâu bền cho con cháu. Và Ngài đã chọn được vùng triền bán sơn địa Dương Xuân Hạ có phong thuỷ hữu tình làm nơi trú xứ.
Ngài trở lại Nguyệt Biều tìm bằng được giống cây Thị quý đem về trồng ngay giữa vườn để làm mốc, đồng thời đánh dấu dòng tộc họ Thân của ngài định cư và phát triển từ đây.
Quả thật đất lành đã không phụ lòng người, cây Thị hợp phong thuỷ đa nhanh chóng đâm chồi trổ nhánh, nảy lộc sum xuê tươi tốt, đơm hoa kết trái, thơm lành. Thị là loài cây được quý chuộng, thường có thân cao bóng cả, thế cành rộng uy nghi tứ phía, trái chín vàng mộng toả hương ngọt ngào và dịu dàng quyến rũ, khiến nhiều người yêu thích, nâng niu chiêm ngắm.
Đây lại là loài cây biểu trưng cho lớp người có tinh thần sáng đạo, đức thanh cao, là thông điệp truyền thừa cho các tầng lớp hậu duệ noi gương tiên tổ: Hãy luôn giữ gìn mình ăn ở sao cho hiền hoà tốt đẹp được nhiều người quý mến như cây Thị xưa nay, xứng đáng là con cháu dòng dõi họ Thân danh giá lưu truyền. Đó là chủ ý sâu xa của Ngài Thuỷ tổ.
Cây Thị quý hiếm này trải dài hơn 3 thế kỷ “thăng trầm dâu biển” song song với sự phát triển của cây Thị, con cháu của Ngài cũng đã cùng nhau đoàn kết xây dựng dòng họ ngày càng vững mạnh, tự mình vươn lên dựng xây cơ nghiệp đến nay đã 11 đời.
Ngôi từ đường họ Thân phái Dương Xuân cũng đã được xây dựng bên cạnh bóng râm của cây đại cổ thụ này từ nhiều đời trước để phụng thờ tiên tổ.
Cây Thị trên 300 tuổi nay vẫn còn phát triển sum xuê toả bóng mát ân đức sâu dày của Ngài Thuỷ tổ, con cháu đời đời nguyện noi gương tiên tổ.
Lưu chánh thơm hậu thế lâu bền !
Phụng trích sao
Bài tựa Gia phổ họ Thân phái Dương Xuân
Nhân ngày tảo mộ 16 -2 năm Kỷ Sửu (2009)
