(VACNE) - Cây Di Sản tức là truyền thống rồi. Đúng vậy, và đấy là một trong những luận điểm cơ bản để VACNE phát động sự kiện Bảo tồn Cây Di Sản.
Phó Hội Viên, VACNE
Chi tiết hơn, đây là truyền thống yêu thiên nhiên, môi trường, truyền thống trồng cây quý hiếm tại nơi cư trú. Nói thoáng qua thì như vậy, nhưng nghĩ sâu hơn một chút, có rất nhiều chuyện đáng bàn.
Chẳng hạn, trong cái đa dạng vô cùng của cây con vùng nhiệt đới, tại sao các cụ ta từ hàng nghìn năm trước chỉ trồng một số loài cây nhất định, tại những địa danh nhất định. Những đa, gạo, muỗm, đại đều đã được định vị. Và ta hiểu là đã có truyền thống. Nhiều cuộc trao đổi quá mức sôi nổi đã nổ ra trên các chuyến xe đi dự lễ vinh danh. Nào các nhà khoa học lớn, hãy thử đưa ra một vài cây có thể bổ sung vào những cây truyền thống của các cụ xem nào. Hiểu biết thiển cận của người viết thấy hình như người Pháp đưa vào vài loài cây đường phố. Một thời gian dài chỉ thấy phi lao, bạch đàn, vài loài keo. Gần đây hơn là sao đen, bằng lăng, hoa ban. Mới nhất hình như đang thử nghiệm lát hoa, cây sưa thì phải. So thế nào được với các loài cây truyền thống các cụ đã trồng. Hồi đó làm gì có quỹ gien, từ điển, hệ thống phân loại,...mà sao các cụ giỏi thế nhỉ.
Lại nữa, thử bàn về truyền thống này theo cách sau. Ở nhiều nước, người ta có rất nhiều các công trình vĩnh cửu để con cháu mở mày mở mặt, để nói lên trình độ phát triển cao siêu của họ. Kim tự tháp ở Ai Cập, Mê Hi Cô, Vạn lý trường thành ở Trung Quốc, cột thép nguyên chất ở Ấn Độ, đền chùa ở In Đô,...Còn ở ta? Hình như không có những công trình tương xứng thì phải. Nghe nơi ai đó định lấy Hệ thống đê sông Hồng làm biểu tượng, nhưng không thành. Hay là có một triết lý nào khác về chuyện này?
Các cụ ta chắc biết rõ rằng, trên đời này, không có gì có tuổi thọ cao hơn cây. Trong khi 2 cây táu trước cửa miếu Thiên Cổ còn sừng sững trơ gan cùng tuế nguyệt, thì thành Cổ Loa hùng vĩ cùng thời chỉ còn rất ít chứng tích. Vậy, nếu bàn về truyền thống trồng cây đã được chọn, tại những địa danh đã định vị theo nhiều góc độ khác nhau thì sao? Đấy có phải là những công trình xây dựng không? Mà lại có tính khả thi, tính phổ cập rất cao, lại vĩnh cửu hơn cả vĩnh cửu nữa?
Nhiều câu hỏi được đưa ra trong các chuyến đi vinh danh càng ngày càng nhiều. Thảo luận, tranh luân. Đôi khi tìm được sự đồng thuận. Tùy Cây này ghi lại vài điều, mong gợi mở được chút gì chăng.
Quán Cà phê MT, ngày 7/5/2013