Dự thảo Nghị định của Ngân hàng Nhà nước đề xuất hỗ trợ lãi suất cố định 2%/năm đến hết năm 2030 cho doanh nghiệp tư nhân, hộ và cá nhân kinh doanh thực hiện dự án xanh, tuần hoàn, ESG.
Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 68-NQ/TW – một trong “bộ tứ trụ cột” về thể chế, nền tảng, tạo động lực mạnh mẽ đưa đất nước ta tiến vào kỷ nguyên phát triển mới. Nghị quyết này đề ra 8 nhóm giải pháp trọng tâm nhằm hỗ trợ, thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân, trong đó có các cơ chế ưu đãi về tín dụng. Trên cơ sở đó, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 198/2025/QH15 quy định về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân. Tiếp theo, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 139/NQ-CP ngày 17/5/2025, giao Ngân hàng Nhà nước xây dựng và trình Chính phủ ban hành chính sách hỗ trợ lãi suất từ ngân sách nhà nước cho doanh nghiệp khu vực kinh tế tư nhân, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh vay vốn tại các ngân hàng thương mại để triển khai các dự án xanh, tuần hoàn, áp dụng khung tiêu chuẩn ESG, hoàn thành trong năm 2025.
Các dự án xanh, ESG sẽ được vay vốn ưu đãi.
Theo kế hoạch xây dựng Nghị định, dự kiến trong tháng 12 NHNN sẽ trình Chính phủ ban hành Nghị định. Sau khi Nghị định được ban hành NHNN sẽ ban hành Thông tư hướng dẫn các ngân hàng thương mại cho vay theo chính sách.
Dự thảo Nghị định có 9 điều, quy định chi tiết về phạm vi, đối tượng, điều kiện, mức và thời hạn hỗ trợ, nguồn vốn, cơ chế quyết toán và trách nhiệm của các bên liên quan..., nhằm tạo điều kiện giảm chi phí vốn, hỗ trợ dòng tiền, thúc đẩy chuyển đổi xanh, góp phần thực hiện cam kết phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Theo dự thảo Nghị định, để vay vốn xanh, doanh nghiệp phải đáp ứng yêu cầu về khoản vay phải hợp pháp, ký kết và giải ngân sau khi Nghị định có hiệu lực, sử dụng đúng mục đích và được cơ quan có thẩm quyền xác nhận là dự án xanh, tuần hoàn hoặc ESG.
Khách hàng vay vốn sẽ phải hoàn trả hỗ trợ nếu vi phạm. Nghị định cũng quy định, không tiếp tục thực hiện hỗ trợ lãi suất với khoản vay có số dư nợ gốc bị quá hạn và/hoặc số dư lãi chậm trả hoặc đã thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ, trừ trường hợp cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ theo quy định của pháp luật.
Cùng với đó, không tiếp tục hỗ trợ lãi suất với khoản vay thực hiện dự án không còn thuộc Danh sách các dự án xanh, tuần hoàn và áp dụng khung ESG được công bố trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Nông nghiệp và Môi trường.
Dự thảo Nghị định cũng phân công rõ trách nhiệm cho các bên liên quan. Theo đó, Ngân hàng Nhà nước chịu trách nhiệm hướng dẫn, theo dõi và tổng hợp báo cáo; Bộ Nông nghiệp và Môi trường xác nhận, công bố danh mục dự án xanh, tuần hoàn, ESG; Bộ Tài chính bố trí ngân sách và thực hiện quyết toán.
Ủy ban nhân dân cấp tỉnh triển khai và giám sát tại địa phương, các ngân hàng thương mại thực hiện cho vay, phối hợp xác minh và báo cáo.
Về nguồn kinh phí hỗ trợ lãi suất, theo dự thảo Nghị định, ngân sách nhà nước bố trí kinh phí hằng năm để hỗ trợ lãi suất. Theo đó, với các địa phương tự cân đối được ngân sách để thực hiện chính sách hỗ trợ lãi suất, ngân sách địa phương bố trí kinh phí trong kế hoạch chi hằng năm của địa phương mình để hỗ trợ lãi suất.
Còn các địa phương chưa tự cân đối được để thực hiện chính sách hỗ trợ lãi suất, kinh phí thực hiện hỗ trợ lãi suất thực hiện theo Nghị định này được bố trí từ ngân sách địa phương và ngân sách trung ương.
Theo Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, Ngân hàng Nhà nước, Dự thảo Nghị định nhấn mạnh một số nội dung trọng tâm như quy định rõ đối tượng thụ hưởng chính sách hỗ trợ lãi suất là các doanh nghiệp tư nhân, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh vay vốn tại ngân hàng thương mại để thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn, áp dụng khung tiêu chuẩn ESG; điều kiện vay vốn và các tiêu chí dự án xanh theo quy định của pháp luật; thời hạn hỗ trợ được thực hiện trong suốt vòng đời khoản vay nhằm tạo thuận lợi tối đa cho khách hàng tiếp cận chính sách.
Ngân hàng Nhà nước đang hoàn thiện Dự thảo Nghị định để gửi xin ý kiến chính thức bằng văn bản đến các Bộ, ngành, các tổ chức tín dụng, đặc biệt là các địa phương, đảm bảo tiến độ thẩm định và trình Chính phủ ban hành theo kế hoạch.
Minh Thành