Được phát hiện vào năm 2020, quần thể cây săng lẻ cổ thụ trong cánh rừng có diện tích gần 4 ha. Rừng bằng lăng nằm cách trung tâm xã Quảng Trực khoảng 30 km, giáp Vườn Quốc gia Bù Gia Mập (Bình Phước).
Qua kiểm đếm, khu vực trên có hàng trăm cây lớn nhỏ, cây lớn nhất có đường kính từ hơn 3m, cao trên 60m, những cây nhỏ hơn đều có đường kính gần 1m.
Do được bảo vệ nghiêm ngặt nên quần thể cây bằng lăng "độc nhất vô nhị" nơi đây vẫn còn nguyên vẹn.
Rừng tại Nam Tây Nguyên là rừng cây nhiệt đới, có nhiều cây thân gỗ đặc hữu như sao, dầu, bằng lăng… Bên cạnh ý nghĩa về mặt lịch sử, yếu tố quan trọng nhất là trong việc công nhận quần thể cây di sản là bảo tồn, phát triển nguồn gen.
Quần thể cây di sản không đơn thuần là những cá thể thực vật mà nó sẽ phục vụ cho nghiên cứu khoa học của ngành chức năng và tương lai sẽ trở thành một địa điểm văn hóa tinh thần của người dân.
Trong hồ sơ đề nghị công nhận Cây Di sản quần thể này có 56 cây, tuy nhiên trong quá trình thẩm định, phân tích đánh giá, các chuyên gia, nhà khoa học Hội đồng Cây Di sản chỉ lựa chọn được 36 cây đủ tiêu chuẩn đưa vào danh sách đề xuất công nhận.
Ngày 25/5/2022, quần thể 36 cây săng lẻ cổ thụ được Chủ tịch Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam ký quyết định công nhận Cây Di sản Việt Nam.
Phan Hoà - Ảnh: Đức An