Hoa dẻ chọn mùi hương để khẳng định sự có mặt của mình với muôn loài. Khi sắc hoa vừa đủ độ chín là lúc dịu dàng ấy kiêu hãnh bung hương. Người ta nhớ hoa dẻ là nhớ đến mùi hương riêng tư khó lẫn. Bắt đầu từ đại ngàn lá gió hay giữa chốn thấp bé bụi bờ từng chùm vàng nắng lặng lẽ tỏa ra thứ hương dịu dàng, quyến luyến. Khiêm nhường vậy thôi mà làm ríu cả chân người.
Tôi đã yêu mùi hương mộc mạc này bằng cả thơ ngây của tuổi. Bằng chắt chiu tâm hồn của mấy đứa học trò đầu trần chân đất chang nắng bắt ve giữa trưa hè bỏng rẫy. Tôi mê đắm làn hương này bằng thứ tình yêu non tơ vừa chớm nhựa khi gã trai làng da đen mắt toét mũi thò lò hồ hởi đổ từng chùm hoa rộm vàng trong vạt áo mình sang vạt áo tôi. Cái mặt hớn hở của đứa leo cây cho trầy da tróc vảy hái từng cụm hoa sao mà thánh thiện. Cái đứa được cho vội vã giơ vạt áo hoa lem nhem đất để lòi cả cái bụng tròn xoe đã no chua me ổi chát, no nước lã giếng làng, no giun sán sinh sôi nảy nở sao mà hồn nhiên, mà biết ơn đến vậy. Tôi tham lam hít hà cho đẫy đà lồng ngực chật chội, cho đã đời bao thèm khát cháy lòng, cho tan chảy nỗi nhớ nhung ứ đầy ăm ắp. Tôi đã luýnh quýnh vấp phải làn hương nồng nã quê kiểng này để rồi ngã sõng soài trong ánh mắt tuổi thơ non nớt yêu đương vụng dại. Mỗi lần tan một trận cười là mỗi lần hắn đưa ống áo quệt ngang quệt dọc dòng nước mũi chảy thò lò bị khô thành từng vệt loang lổ như ria mèo. Mùi hương dẻ xua tan cái nắng khét da cháy thịt, xua đi những trận mồ hôi nhơm nhớp lội bùn. Mùi hương đặc quánh, ma mị trong những đêm trăng trôi bồng bềnh cùng sóng lá. Cành tre cong mình vít lấy mùi hương tỏa ra từ mặt đất, hiền từ gọi lao xao gió. Mùi hoa dẻ là mùi tuổi thơ tôi. Tôi nghe trong mùi hoa là mùi nắng rang cháy tóc, mùi bùn non ngai ngái, mùi đất cộc cằn cáu bẳn sau những cơn mưa rào bất chợt, mùi của hẹn hò lúng túng trong những đêm trăng hương dẻ quấn lấy da thịt, thơm tho những bờ môi non.
Bây giờ phố cũng thoang thoảng hương dẻ. Người ta kỳ công chăm bẵm trong những chậu cảnh bé tin hin. Hoa chẳng phụ ơn người, cứ xanh mướt, cứ tỏa hương nhưng cứ thấy buồn man mác. Chắc hoa kia thương nhớ đồng đội, thương nhớ núi rừng nên rón rén tỏa hương. Vẫn là những chùm xanh non lẫn vàng sẫm ấy ngơ ngác giữa bạt ngàn hương phố lặng lẽ hương thơm khó lẫn. Chỉ chừng ấy thôi mà cốc cà-phê sáng thơm mùi hoài niệm, mênh mang nỗi nhớ nhung rứt da, rứt thịt. Hoa dẻ đây rồi, mùi hương của tuổi thơ tôi đây rồi sao tôi cứ ngơ ngác nhớ, ngơ ngác kiếm tìm rồi bần thần đánh rơi tiếng thở dài tan trong vội vàng phố xa.