TẢN MẠN MÔI TRƯỜNG
Lộn tùng phèo
Thứ Sáu, 04/02/2011 | 09:08:00 AM
Người Việt chúng ta đã học thuộc lòng Tục bánh chưng bánh dày là từ thời Hoàng tử Lang Liêu đời Hùng vương, rằng bánh chưng vuông tượng trưng cho Đất (âm), bánh dầy tròn tượng trưng cho Trời (dương). Thực tế không phải như vậy.
Dr. Cà Xáy, VACNE
Giáo sư Trần Quốc Vượng cho rằng bánh chưng cổ xưa không phải là hình vuông. Theo ông: "Bánh chưng vuông tượng đất, bánh dày tròn tượng trời là một triết lý rất Trung Hoa nhưng triết lý ấy thực ra còn chưa có ở đời Hán. Vậy, làm gì có chuyện "bánh chưng vuông tượng đất" ra đời ở Việt Nam vào thời Hùng Vương? Ở Cổ Loa, thủ đô của nước Âu Lạc, nơi chỉ cách trung tâm Hà Nội có 17 km mà bây giờ vẫn có rất ít bánh chưng vuông. Họ thường gói bánh chưng tròn, còn gọi là bánh tét hay là bánh tày. Thực ra bánh chưng tròn dài tượng Dương vật, như cái chày, cái nõ. Bánh dầy tròn dẹt tựa Âm vật, như cái cối, cái nường. Đó là tín ngưỡng và triết lý nõ-nường-chày-cối-chưng-dầy của dân gian, của tín ngưỡng phồn thực dân gian” Việt từ cổ xưa (*) .
Cho nên, cái triết lý gán bánh chưng vuông tượng Đất, bánh dầy tròn tượng Trời là một "ngộ sự văn hóa. Trời tròn đất vuông là một triết lý Trung Hoa muộn màng được hội nhập vào triết lý Việt Nam” (*) . Bánh chưng dài hay bánh tét, bánh tày (dương) ban đầu trở thành bánh chưng vuông (tượng đất, âm) sau này. Đối lại, bánh dày tròn vốn ban đầu là âm lại phải trở thành dương (trời tròn). Thật sự là một cuộc “thay đổi lộn trở đầu đuôi” trong tín ngưỡng người Việt sau thời Bắc thuộc. Đó không phải là triết lý dân gian thuần Việt. “Nó không phải là Folklore (nguyên nghĩa: trí tuệ dân gian) mà là Fakelore (trí tuệ giả dân gian)” (*) . Nói mãi cái phi lý để trở thành có lí – một nguyên tăc của ngành quảng cáo – chắc cũng bắt đầu từ cổ xưa trong chuyện gắn bánh chưng vuông đại diện cho đất vào thời Hùng Vương? Triết lý âm dương đã bị lộn tùng phèo khi bánh chưng bánh dày được đệ lên bàn thờ tổ tiên ngày tết, không rõ người nghĩ ra và lan truyền chuyện đó ngày xưa có phải là để làm cho chí khí người Việt cũng bị lộn tùng phèo không?
Chú thích:
*Trần Quốc Vương. Triết lý bánh chưng bánh dày
Lượt xem: 2651
Các tin khác
NGƯỜI THANH LỊCH (15/04/2024 09:45:PM)
Cây Nghiến Di sản Lâm Bình (08/04/2024 11:42:AM)
TÂM THƯ TƯ BẢN (01/04/2024 11:09:AM)
CÂY KƠ NIA TRÊN ĐẤT TỔ (30/03/2024 10:36:PM)
THƠ … SẠCH XANH (21/03/2024 11:51:PM)
PHÙ HỘ (20/03/2024 03:27:PM)
THI ... ĐUA (17/03/2024 05:43:AM)
“Khúc nhạc” của rừng (15/03/2024 06:17:AM)
THỜI SỰ (10/03/2024 11:43:PM)