quản lý tòa nhà

Đây là Nghị quyết Trung ương đầu tiên về Bảo vệ tài nguyên môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu, nên ngay từ đầu một số thành viên của Hội BVTN&MT Việt nam đã tham gia chuẩn bị văn kiện và hầu hết các vị trong Ban thường vụ cùng nhiều Uỷ viên BCH Trung ương Hội tham dự Hội thảo này.

Đề án đã bao quát được những mục tiêu chung về ứng phó với biến đổi khí hậu và quản lý bảo vệ tài nguyên môi trường, quán triệt vai trò lãnh đạo toàn diện và triệt để của Đảng trong một lĩnh vực đa dạng và đầy bức xúc này. Nhằm góp ý hoàn thiện đề án, Hội bảo vệ TN và MT Việt Nam xin góp mấy ý kiến sau đây:

Tháng 11 năm 2006 Nguyên tổng thư ký Liên Hợp Quốc Kofi Annan phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh về BĐKH tại Nairobi :  “BĐKH toàn cầu phải được coi là mối đe dọa toàn diện”. Còn đương kim Tổng thư kí Liên Hiệp Quốc Ban Ki-moon tháng 4 năm 2007 nhấn mạnh rằng “BĐKH kéo theo sự khan hiếm tài nguyên có tác động lớn đến hòa bình và an ninh thế giới”. Bộ trưởng các nước dự Hội nghị Biến đổi khí hậu Cancun, Mexico năm 2011, cảnh báo rằng thế giới không còn đủ thời gian để cứu Trái Đất nữa. Tại Hội nghị này, vị nữ quan chức về thay đổi khí hậu hàng đầu của LHQ, bà Christiana Figueres nói :“Các đảo nhỏ ngoài khơi như Tuvalu, Maldives, Kiribati, Vanuatu đang tìm cách sơ tán toàn bộ số dân trước sự xâm nhập của nước mặn và mực nước biển dâng cao. Mạng sống, số phận của các nước này là lời cảnh tỉnh đối với chúng ta.”

Một Báo cáo của Ủy ban Châu Âu cũng xác nhận 7 mối gắn kết chặt chẽ giữa BĐKH với an ninh quốc tế  như sau:

(i) Xung đột trong tranh chấp tài nguyên;

(ii) Thiệt hại kinh tế và đe dọa đến các đô thị ven biển và các cơ sở hạ tầng nhạy cảm;

(iii) Mất đất đai và tranh chấp biên giới;

(iv) Tị nạn môi trường diện rộng;

(v) Bùng phát tình trạng dễ bị tổn thương và cực đoan hóa;

(vi) Căng thẳng trong cung cấp năng lượng; và

(vii) Áp lực căng thẳng lên các mối quan hệ quốc tế.

Mối liên quan giữa “BĐKH và An ninh” được làm rõ hơn với việc tách từ khái niệm An ninh Môi trường ra một khái niệm an ninh mới, đó là An ninh Khí hậu[2]. Khái niệm này được nhiều người sử dụng trong những năm gần đây, vì nó thể hiện rất rõ rệt vai trò của BĐKH với an ninh, hơn nữa đó cũng là một thuật ngữ đơn giản và dễ hiểu. Theo chúng tôi, có thể hiểu An ninh Khí hậu là một bộ phận của An ninh Môi trường, bao gồm những vấn đề an ninh của con người và xã hội trước các đe dọa khác nhau do BĐKH gây ra. Quan niệm BĐKH trong phạm trù An ninh đỏi hỏi những chính sách ứng phó với BĐKH phải được ưu tiên rất cao so với những mảng chính sách khác. Với những đảo quốc thấp và những quốc gia có nhiều vùng đất thấp (như Việt Nam) BĐKH trở thành vấn đề sống còn. Điều đó hiện hữu không thể nghi ngờ.

Coi BĐKH là một lĩnh vực của An ninh Môi trường mới có thể có tư duy chiến lược đầy đủ về ứng phó với BĐKH. Đặt các vấn đề BĐKH vào khuôn khổ An ninh đòi hỏi các chính sách phải dựa trên sự xem xét vấn đề trên cả bình diện quốc gia và quốc tế; Ngoài ra, An ninh khí hậu còn có những tác động khác nhau nếu xem xét trên bình diện toàn cầu, quốc gia, tổ chức và cá nhân[3].

Đồng thời vấn đề ứng phó BĐKH và bảo vệ Tài nguyên Môi trường cần phải lồng ghép chặt chẽ với nhau trong một tư duy chung về An ninh môi trường chứ không xây dựng tách rời và ghép nối một cách cơ học như trong bản dự thảo này

•Bộ Tài nguyên và Môi trường được giao nhiệm vụ quản lý chất thải nguy hại.

•Bộ Xây dựng quản lý chất thải rắn (gồm cả chất thải nguy hại và thông thường).

•Bộ Y tế quản lý chất thải y tế (gồm cả chất thải nguy hại và thông thường).

•Ngành Thú y Bộ NN và PTNT quản lý động vật chết

Nhiệm vụ  quản lý về bảo vệ môi trường, bảo vệ Đa dạng sinh học trong hoạt động nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản, thủy lợi và làng nghề nông thôn có sự chồng chéo giữa 2 Bộ:

•Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng có nhiệm vụ hướng dẫn tổ chức thực hiện chính sách phòng ngừa, kiểm soát ô nhiễm và suy thoái môi trường; hướng dẫn việc xác định thiệt hại và tổ chức khắc phục ô nhiễm, suy thoái, cải thiện chất lượng môi trường (trong đó bao gồm cả vấn đề môi trường trong hoạt động nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản, thủy lợi và làng nghề nông thôn).

Hiện nay, công tác thẩm định, đánh giá công nghệ môi trường, công nghệ thân thiện với môi trường giao chung cho các bộ: Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Xây dựng và Bộ Tài nguyên và Môi trường; tuy nhiên trách nhiệm, quyền hạn của các Bộ này chưa được phân rõ nên trong thực tế lĩnh vực này gần như bị bỏ trống).

Việc phân quyền khai thác khoáng sản và thẩm định báo cáo ĐTM cho các Bộ/Ngành và địa phương, Bộ ngành nào đầu tư thì có quyền phê duyệt báo cáo ĐTM khiến cho ĐTM trở nên hình thức và mất vai trò trong bảo vệ môi trường.

Kết quả của sự chồng chéo và phân cấp đó là công tác bảo vệ tài nguyên môi trường trên thực tế đã bị sút giảm, môi trường gia tăng ô nhiễm và suy thoái, tài nguyên bị khai thác không thể kiểm soát. Cần xây dựng cơ chế thống nhất quản lý.

Đề án vẫn coi cộng đồng có vai trò rất mờ nhạt trong chiến lược Ứng phó BĐKH và bảo vệ Tài nguyên Môi trường. Cộng đồng vẫn là một chủ thể mờ nhạt, tham gia bị động.

Sự tham gia của cộng đồng vừa là chủ thể vừa là động lực quan trọng trong sự nghiệp Ứng phó BĐKH và bảo vệ tài nguyên và môi trường. Điều này đã được chỉ rõ trong Nghị quyết 41-NQ/TW về bảo vệ môi trường trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước do Bộ Chính trị ban hành,.Nhiều kinh nghiệm thành công trong thực tế cho thấy chính sách xã hội hóa trong bảo vệ môi trường là một chính sách đúng đắn. Sự tham gia của cộng đồng được thể hiện qua 4 tác dụng:

•Sáng tạo các mô hình, các giải pháp mới phù hợp và hiệu quả lâu

•Thực hiện các nghĩa vụ công dân, vận động và lôi cuốn nhiều người khác bảo vệ môi trường

•Tự giáo dục, tự truyền thông nâng cao nhận thức trong nội bộ cộng đồng

•Giám sát, kiểm tra và đấu tranh với các vi phạm, các hành vi xâm hại đến môi trường (trong đó có chức năng khiếu nại và tố cáo).

Nhằm hoàn thiện cơ chế chính sách thu hút cộng đồng vào ứng phó BĐKH và bảo vệ tài nguyên môi trường mới cần:

1.Đề án cần xác định rõ nội hàm “cộng đồng” và “đại diện cộng đồng”, coi cộng đồng là một trong 3 chân kiềng của sự nghiệp Ứng phó BĐKH và bảo vệ Tài nguyên Môi trường gồm Chính quyền, Doanh nghiệp và Cộng đồng. Cộng đồng không chỉ là công dân (không phải là nhà quản lý và doanh nghiệp) mà còn bao gồm các NGOs và giới khoa học).

2.Dự thảo cần làm rõ cơ chế đảm bảo thực hiện các quyền của nhân dân trong ứng phó BĐKH và bảo vệ tài nguyên Môi trường là “ Nhận, Biết, Bàn, Làm, Kiểm tra – giám sát và Khiếu nại Tố cáo”

Xin trân trọng cảm ơn