Phong Nha - Kẻ Bàng là khu vực sinh thái có giá trị toàn cầu được UNESCO công nhận là di sản thiên nhiên thế giới với nhiều dấu ấn lịch sử, là khu vực nền văn hóa đa dạng và đặc sắc. Với tầm quan trọng như vậy, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Xây dựng phối hợp với UBND tỉnh Quảng Bình tổ chức lập Quy hoạch chung xây dựng Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng.
Đến nay, đồ án Quy hoạch chung xây dựng Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 209/QĐ-TTg, ngày 08/2/2015.
Theo đó, giai đoạn lập quy hoạch ngắn hạn đến năm 2020 và dài hạn đến năm 2030. Giới hạn phạm vi nghiên cứu tổng thể Vườn Quốc gia và vùng đệm có diện tích khoảng 344.670ha, trong đó Vườn Quốc gia khoảng 123.326ha. Phạm vi lập quy hoạch xây dựng có diện tích khoảng 40.860ha, thuộc địa bàn các xã Sơn Trạch và một phần xã Phúc Trạch, Hưng Trạch, Xuân Trạch, Tân Trạch, Thượng Trạch huyện Bố Trạch, đây là khu vực tập trung các hoạt động du lịch sinh thái, dịch vụ du lịch cửa ngõ của Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng.
Quy mô xây dựng được dự báo tới năm 2020, đất xây dựng khoảng 1.750 - 1.830ha, bằng 4,5% tổng đất tự nhiên, gồm xây dựng: Đất xây dựng các điểm du lịch sinh thái khoảng 290 - 300ha; đất xây dựng đô thị khoảng 410 - 430ha, chỉ tiêu khoảng 270m2/người; đất xây dựng dân cư nông thôn khoảng 1.050 - 1.100ha, còn lại là đất rừng, nông nghiệp, cảnh quan sinh thái. Năm 2030, đất xây dựng khoảng 2.150 - 2.200ha, bằng 5,3% tổng đất tự nhiên, gồm: Đất xây dựng các điểm du lịch sinh thái khoảng 430 - 450ha; đất xây dựng đô thị khoảng 1.020 - 1.040ha; đất xây dựng dân cư nông thôn khoảng 700 - 1000ha, còn lại đất rừng, nông nghiệp, cảnh quan sinh thái.
Phát biểu tại buổi lễ, Thứ trưởng Nguyễn Đình Toàn nhấn mạnh: “UBND tỉnh Quảng Bình cần quan tâm chỉ đạo thực hiện các chương trình, dự án ưu tiên đầu tư về bảo tồn di sản, phát triển du lịch sinh thái, hệ thống đô thị nông thôn và hạ tầng kỹ thuật, sớm ban hành quy định quản lý theo đồ án Quy hoạch chung, rà soát điều chỉnh quy hoạch ngành và quy hoạch đô thị, xây dựng các cơ chế chính sách để triển khai các dự án ưu tiên đầu tư”.
“Đồng thời, lập kế hoạch đầu tư xây dựng, bảo tồn và phát huy giá trị thiên nhiên, lập thiết kế đô thị, quy chế quản lý kiến trúc đối với các khu cảnh quan sinh thái sông Son, khu đô thị Phong Nha, trung tâm dịch vụ du lịch văn hóa, khu sinh thái nông nghiệp… cũng là những nhiệm vụ hết sức quan trọng” - Thứ trưởng Nguyễn Đình Toàn nói.
Dự kiến đến năm 2020, khu vực Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng đón khoảng 65 vạn lượt khách du lịch, đến năm 2030 có khoảng 135 vạn lượt khách tham quan du lịch, trong đó khách quốc tế khoảng 5,5 vạn. Mục tiêu của quy hoạch là bảo tồn nguyên trạng và toàn diện giá trị di sản thiên nhiên thế giới Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, bao gồm tất cả các giá trị độc đáo về tự nhiên, văn hóa và lịch sử; gắn bảo tồn di sản với phát triển kinh tế địa phương, phát huy giá trị di sản thiên nhiên thế giới để di sản trở thành một trong những vùng du lịch - sinh thái hấp dẫn “bậc nhất” khu vực châu Á - Thái Bình Dương, động lực quan trọng phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Quảng Bình và khu vực Bắc Trung Bộ; tạo lập giá trị cộng đồng dân cư nhân văn và bền vững, gìn giữ và làm phong phú thêm giá trị văn hóa các dân tộc ít người.