Trang tin Naturalnews (NNC) của Mỹ vừa đăng tải bài viết cho rằng hãng Monsanto phải có trách nhiệm đối với các nạn nhân chất độc da cam Việt Nam do sản phẩm của Monsanto được sử dụng trong Chiến trang Việt Nam gây ra.
Biểu tượng phản đối sản phẩm của Monsanto.
Nhân sự kiện tòa án Mỹ phán quyết, hãng Monsanto phải bồi thường 289 triệu USD cho một người đàn ông làm nghề chăm sóc sân trường vì mắc ung thư do dùng thuốc diệt cỏ Roundup của Monsanto.
NNC cho hay, Việt Nam đã yêu cầu Monsanto phải có trách nhiệm bồi thường cho hàng triệu nạn nhân da cam Việt Nam do quân đội Mỹ dùng trong chiến tranh Việt Nam gây ra, chủ yếu trong giai đọn từ năm 1961 đến 1971.
Theo NNC, Monsanto đã cung cấp chất độc da cam cho quân đội Mỹ trong chiến tranh Việt Nam. Thuốc diệt cỏ và chất diệt cỏ đã được sử dụng tại những khu rừng nhiệt đới Trường Sơn, nhằm triệt đường sống của các chiến sĩ du kích Việt Cộng và cắt đứt nguồn cung cấp thực phẩm.
Cụ thể, trong giai đoạn 1961-1971, quân đội Mỹ đã rải khoảng 12 triệu lít chất độc này lên 30.000 dặm thuộc lãnh thổ miền nam Việt Nam.
Chất độc da cam (Agent Orange) có chứa dioxin, thủ phạm gây ung thư, dị tật bẩm sinh, tiểu đường và nhiều bệnh nan y gây tử vong khác. Hàng triệu người Việt Nam vẫn đang bị ảnh hưởng của việc tiếp xúc với hóa chất này.
Ngày 11/8/2018, Monsanto đã bị tòa án tuyên phạt tội sản xuất thuốc diệt cỏ Roundup, thủ phạm gây bệnh ung thư cho ông Dewayne Johnson, 46 tuổi, làm nghề chăm sóc sân vườn ở California.
Đây cũng là hóa chất gây bệnh cho các nạn nhân chất độc da cam Việt Nam, hy vọng một ngày nào đó những nạn nhân da cam Việt nam cũng sẽ được đền bù như ông Dewayne Johnson.
NNC trích dẫn lời phó phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam, bà Nguyễn Phương Trà: “Bản án là một tiền lệ pháp lý bác bỏ những tuyên bố trước đây cho rằng thuốc diệt cỏ do Monsanto và các tập đoàn hóa chất khác ở Mỹ cung cấp cho quân đội Mỹ dùng trong chiến tranh Việt Nam là vô hại”.
Ông Dewayne Johnson bị ung thư do tiếp xúc liên tục với glyphosate có trong Roundup.
Theo chính phủ Việt Nam, khoảng 4,8 triệu người Việt Nam bị phơi nhiễm chất độc da cam. Ba triệu người đã mắc bệnh suy nhược như tổn thương thần kinh, tàn tật, vô sinh, tiểu đường, và ung thư.... Suy giảm tâm thần và dị tật thậm chí còn tồn tại trong thế hệ thứ ba và thứ tư của những người tiếp xúc với dioxin lần đầu.
Theo nhiều nghiên cứu, chỉ cần 80 gam dioxin có trong nguồn nước có thể giết chết một thành phố đông tới 8 triệu dân, trong khi đó có gần 370 kg dioxin được quân đội Mỹ phun xuống lãnh thổ Việt Nam trong chiến tranh, điều này cho thấy mức độ bị ô nhiễm dioxin tại miền Nam Việt Nam kinh khủng tới mức nào, đáng tiếc, đến nay hãng Monsanto vẫn rũ bỏ trách nhiệm của mình.
Vào năm 2004, Hiệp hội nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam (VAVA) đã trình đơn kiện Monsanto, Dow Chemical và các công ty khác cung cấp chất độc lên cho tòa án nhưng ba lần đơn của VAVA đều bị từ chối vì không có tiền lệ pháp lý và viện lý do các công ty này chỉ đơn giản là làm theo lệnh của chính phủ Mỹ.
Chất độc da cam quân đội Mỹ đã rải xuống VN và hậu quả của nó còn di truyền sang cả những thế hệ tiếp theo.
Hiện nay, các nghiên cứu được thực hiện bởi chính phủ Việt Nam và Hoa Kỳ đã phát hiện thấy tiếp xúc với hóa chất nguy hiểm này gây ra hơn 10 loại bệnh khác nhau.
Ngoài ra, nhờ những tiến bộ khoa học nên việc xác định một người mắc bệnh do dioxin gây ra tương đối dễ dàng.
Tuy chưa được xử kiện nhưng VAVA cho biết họ sẽ không bao giờ từ bỏ theo đuổi công lý. Năm ngoái, một tòa án về Monsanto ở The Hague đã tìm thấy công ty phạm tội diệt chủng và gây hậu quả tiêu cực lâu dài cho hệ sinh thái ở nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.
Họ đã đạt được kết luận sau một cuộc điều tra dài sáu tháng và hai ngày làm chứng nhưng Monsanto vẫn thản nhiên bác bỏ phán quyết của The Hague.
VAVA tuyên bố sẽ theo đuổi vụ kiện về chất độc da cam/dioxin đến cùng để bảo vệ nạn nhân của mình.
Mặc dù tuyên bố không chịu trách nhiệm, nhưng Monsanto lại đạt được một giải quyết ngoài tòa án, bồi thường cho các cựu chiến binh Mỹ, những người đã đệ đơn kiện yêu cầu bồi thường 180 triệu USD.
Khắc Nam