Đã nhiều lần tôi về thăm Hà Nội mà không biết mua gì đem về làm quà, lần nào cũng đem sang vài chiếc khăn lụa thêu, hay khăn len quàng cổ. Chỉ có người Hà Nội mới biết chọn quà Hà Nội để tặng bạn bè, người quen. Đi từ Nam ra Bắc hay từ Bắc vào Nam, tôi mang theo trong năm sáu cái va li đủ mọi thứ quà của ba miền. Cứ mỗi bạn cho một chút là mau đầy va li. Bạn trong Nam thường tặng tôi tôm khô, cà phê Buôn Mê Thuột, bánh phồng tôm Sa Đéc, hạt điều. Những con tôm khô còn mập ú, đỏ hồng, thơm phức, tôi đem về nấu canh. Cà phê Buôn Mê Thuột thì khỏi chê, ở châu Âu, nhà đóng kín mọi cánh kính cửa sổ, cửa ra vào, sưởi ấm, mỗi sáng tôi pha mùi cà phê bay lên thơm nồng quyến rũ, chồng tôi đang ngủ cũng phải thức dậy khi ngửi thấy mùi cà phê. Bánh phồng tôm Sa Đéc thì tôi chỉ dọn mời khách quý, bạn phương xa đến thăm. Mỗi khi đi chợ Sài Gòn, tôi mua vài thứ "lẩm cẩm" khiến chồng tôi phải ngạc nhiên hỏi. Dĩ nhiên là bên Pháp có đầy đủ nhưng tôi thích xài đồ Sài Gòn hơn. Có gì đâu, đó chỉ là mấy cái muỗng to múc canh, múc cơm, một đôi đũa cả, một bộ muỗng nĩa nhỏ ăn bánh ngọt, vài cái xẻng làm bằng gỗ dừa Mỹ Tho.
Bạn ngoài Huế thì thích tặng trầm hương Huế, mè xửng dòn, trà cung đình, hạt sen nấu chè, mứt gừng cay... Tôi rất mê trầm hương thảo dược. Mỗi khi mệt mỏi, hay tiết trời quá lạnh, tôi đốt một mẩu trầm hương đặt trong một lư hương nhỏ xíu bằng đá cũng mang từ bên nhà qua, nơi tôi thờ vọng vua Hàm Nghi để nhớ lần đi viếng mộ vua với chị bạn. Mùi trầm hương Huế tỏa ra khắp nhà, làm cho tinh thần và cơ thể thoải mái. Bạn bè hàng xóm tôi đến chơi, đều khen nhà tôi có một mùi hương sắc rất Việt Nam. Trà cung đình, hay trà Hoàng đế của Huế ngọt lịm, thơm mùi hoa cúc, mùi táo tầu và các loại thảo dược khác cũng được các bạn Pháp ưa thích. Dạo sau này, tôi lại sanh tật, thích uống thuốc bắc, buổi sáng, buổi tối đều sắc thuốc uống, nên trong nhà, trong bếp đều thoang thoảng các "mùi" của "bên mình".
|
Mấy lần về, ra Hà Nội tôi cũng được các bạn tặng cà phê rang đặc sản, rượu trắng như Nếp mới, Lúa mới, bánh chưng, gà luộc, dưa món... những món quà mà tôi nhớ mãi. Được thưởng thức bánh chưng Hà Nôi tôi cảm thấy chưa ăn cái bánh nào ngon hơn. Bánh có mầu xanh ngọc dịu dàng đúng là mầu lá dong thấm vào, nếp dẻo quánh khi ăn lại tan trong miệng không cần phải nhai, miếng thịt mỡ vừa trắng như bông, vừa hồng tươi cũng tan mịn theo hương vị bùi bùi beo béo, nhân đậu xanh thì cũng tan biến như bánh đậu xanh Hải Dương, ăn nửa cái bánh chưng một lúc không thấy nặng bụng, hay ngấy. Đặc biệt là món “ô mai Hà Nội” tôi được người bạn tặng nếu tôi không tự ghìm mình và lảng đi chỗ khác cho quên đi thì chắc tôi đã ngồi trong bếp, ăn hết một mạch bốn hộp mơ đặc sản. Thật tuyệt vời, cầm quả mơ, quả sấu, cắn vào, cảm nhận vị vừa chua chua, ngọt ngọt, mặn mặn lại thêm có vị gừng, vị ớt cay cay, nồng nồng... khác hẳn loại "ô mai" trong Nam. Cô giáo cũ của tôi, người Hà Nội, có lần tâm sự là cô thích nhất sấu dầm trong nước mắm pha để chấm rau. Vườn nhà tôi có mấy cây đào cho quả, cây mận (mơ), cây sơ ri...nhưng năm nào cũng thế, tôi ngồi mê mải trong bàn viết, không ra lượm, hái quả, chim chóc ăn một nửa, một nửa rơi rụng …. Nhưng mùa thu năm nay, tôi sẽ thử lượm quả...để làm thành "ô mai mơ Hà Nội".
Đối với Hà Nội còn có một món quà gắn liền với hình ảnh mẹ tôi. Dạo ấy, mẹ tôi còn rất trẻ, tuổi độ mười tám hai mươi, ở đâu trong phố Hàng Bạc, bây giờ thì tôi không biết số nhà để đi tìm về kỷ niệm xa xưa của mẹ tôi. Mẹ tôi đã từng kể, dạo ấy, thiếu nữ, thì chỉ mơ có mỗi một thứ, là được đi ăn kem Bờ Hồ với người yêu. Tôi tìm kem Bờ Hồ, thì kem Bờ Hồ không còn nữa, chỉ còn có kem Tràng Tiền, người ta xếp hàng mua kem rồi đứng trên vỉa hè, hay vừa đi vừa ăn. Chồng tôi ngượng ăn kem vỉa hè nên không chịu, làm cho tôi cũng không dám thưởng thức kem một mình, mất đi một cái thú của một thời….. Còn chuyện "đi với người yêu" thì dạo ấy, tôi cũng có hỏi má tôi, má toi bảo: "đi gì mà đi, chẳng nắm tay nhau gì cả, cứ ông đi trước ba bước, bà đi sau ba bước!", má tôi cười "thời nào phải ra thời ấy chứ, thời cha mẹ đâu có như thời các con được". Má tôi nói đúng, thời chúng tôi, bây giờ cũng đã khác thời bọn trẻ ngày nay nhiều lắm! Tuy thế các cô gái trẻ cứ xuýt xoa nhìn hai bác già nắm tay nhau đi dạo trên đường, hai bác hạnh phúc quá, làm cho tôi có cảm giác đang "nắm" được cái hạnh phúc trong tay.