(VACNE) - Vào đầu năm 1990, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh ký Nghị quyết liên tịch với Ủy ban Khoa học Nhà nước và Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam nhằm động viên tuổi trẻ xung kích, tình nguyện, đi đầu trong sự nghiệp bảo vệ môi trường.
TS. Nhà văn Trần Văn Miều
Đây là Nghị quyết đầu tiên ở Việt Nam, ký giữa một cơ quan quản lý nhà nước về môi trường với một tổ chức chính trị - xã hội và tổ chức xã hội – nghề nghiệp. Nghị quyết này là tiền đề để sau này, các cơ quan quản lý nhà nước nói chung, ngành Tài nguyên và Môi trường nói riêng, ký nghị quyết liên tịch với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức xã hội – nghề nghiệp nhằm huy động quần chúng tham gia vào giải quyết một lĩnh vực nào đó.
Trong dịp kỷ niệm Ngày môi trường thế giới (ngày 5/6/1990), các chuyên gia của ngành tài nguyên và môi trường, Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và chuyên gia quốc tế về môi trường đã tham gia hội thảo (tại 6o Bà Triệu, Hà Nội – Trụ sở của Trung ương Đoàn) bàn về tổ chức phong trào tuổi trẻ Việt Nam xung kích, đi đầu trong bảo vệ môi trường. Trong hội thảo có nhiều ý kiến nêu lên cần huy động tuổi trẻ Việt Nam tham gia một phong trào có tính đặc sắc, phù hợp với thanh thiếu nhi. Các đại biểu thảo luận đi đến thống nhất phát động phong trào tuổi trẻ Việt Nam chung tay bảo vệ môi trường Xanh – Sạch – Đẹp. Khi thảo luận đến tiêu chí, các đại biểu thống nhất rất cao về tiêu chí Xanh và Sạch (Xanh và Sạch ở nơi dân cư sinh sống, ở trụ sở, nơi làm việc, ở trường học, đường giao thông, nơi cộng cộng, nơi đóng quân của các đơn vị vũ trang; Phải tích cực tham gia trồng cây xanh, bảo vệ cây xanh và bảo vệ rừng; Tham gia vệ sinh môi trường, không đổ rác thải và nước thải ra đường giao thông, nơi công cộng…).
Riêng tiêu chí Đẹp, các đại biểu tranh luận khá lâu mới đi đến thống nhất là “Có Xanh là có đẹp, có Sạch là có Đẹp; Đẹp về cảnh quan thiên nhiên, kiến trúc ở nông thôn và đô thị, trường học, trụ sở, nơi đóng quân…).
Sau này, nhất là những năm gần đây, Nhà nước quyết định thực hiện các chương trình quốc gia: Nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn; Chương trình xóa đói, giảm nghèo, Chương trình xây dựng Nông thôn mới, Chương trình “Đoàn kết xâydựng đời sống khu dân cư”…và do thực tiễn đặt ra cần thực hiện “điện khí hóa nông thôn”, an toàn giao thông, an toàn thực phẩm…nên phong trào Xanh – Sạch – Đẹp bổ sung thêm hai tiêu chí mới – Sáng và An toàn.
Chương trình xây dựng NTM, NTM kiểu mẫu và NTM nâng cao, nhiều địa phương đã bổ sung tiêu chí Sáng (Sáng từ nhà ra ngõ, Sáng trên đường làng, ngõ xóm, Sáng nơi công cộng…) và tiêu chí An toàn (trật tự, an toàn xã hội, an ninh, an toàn giao thông và an toàn thực phẩm).
Phong trào Sáng – Xanh – Sạch – Đẹp – An toàn đang được cộng đồng ở nông thôn, đô thị, trường học, các đơn vị vũ trang…hưởng ứng, thực hiện.