Hôm đón con trai đang học lớp 5, thấy con tíu tít khoe câu chuyện diễn ra ở lớp mà tôi cảm thấy rất vui vì mình đã dạy con những việc làm tốt.
Con kể rằng trong giờ học ngoại khóa, con đã trình bày “dự án” thuyết phục mọi người thực hiện “một giờ không điện” như con đang làm và được cô giáo khen ngợi. Con kể đã trình bày những gì đã thực hiện hơn hai năm qua cùng gia đình để vừa tiết kiệm tiền điện cho cả nhà, vừa góp phần vào việc bảo vệ môi trường.
Trước tiên, con đã giải thích một cách cơ bản để các bạn hiểu được việc sử dụng điện sẽ gây nên hiện tượng nóng lên của Trái đất, giống như khi chúng ta ở lâu trong phòng mà có đèn thắp sáng sẽ nóng hơn so với không thắp.
Sau đó, con kể ra một số quy ước mà gia đình tôi đang thực hiện như dù có hai tivi nhưng chủ yếu cả nhà nên tập trung xem một cái; sử dụng tủ lạnh thì không được mở cửa quá lâu; trước khi vào giờ học buổi tối, hai mẹ con nên đi bộ một vòng (trong một giờ) để không phải sử dụng điện vào giờ cao điểm, thay bằng giờ học vào buổi sáng sớm thì hiệu quả tốt hơn...
Con đưa ra lý lẽ rằng: “Thực hiện một giờ không điện là nhằm góp phần cho Trái đất đỡ nóng lên, môi trường bớt ô nhiễm nên phải biết tự giác tắt hết đèn khi không cần thiết, tắt tivi và máy vi tính khi không sử dụng”, rồi con đề nghị các bạn cố gắng tiến hành “dự án” mà mình đề xuất trước ngày thực hiện “một giờ không điện” năm nay (20g30- 21g30 ngày 31-3). Con còn linh hoạt nói với các bạn rằng mỗi người có thể chọn một giờ nhất định để tắt đèn tùy theo điều kiện hoàn cảnh gia đình mình.
Khi con trai tôi còn học mẫu giáo, những lúc đi trong công viên hay bãi biển, tôi luôn dạy con chú ý đến việc nhặt rác bỏ vào thùng theo quy định. Trong những sinh hoạt khác mỗi ngày, tôi cũng cố gắng giải thích và cùng con thực hiện nhiều việc làm để bảo vệ môi trường sống. Giờ đây, những hành động nhỏ đầy ý nghĩa đã trở thành thói quen của cháu. Cháu không xả rác bừa bãi, biết tiết kiệm giấy, không đem ra chơi và xé bậy lung tung, ý thức được việc tiết kiệm nước như: không vặn vòi quá to khi sử dụng, phải khóa vòi nước ngay sau khi dùng...
Tôi còn chia sẻ cho con biết cách chăm sóc những chậu hoa và trồng mấy loại rau trong mảnh vườn nhỏ, nuôi những con vật trong nhà như gà, chó... Từ lâu cháu đã biết tiết kiệm nước sinh hoạt vào một cái xô riêng để tưới những chậu hoa mà cháu tự sưu tầm và trồng được. Cháu còn rủ các bạn thành lập từng nhóm, phân công nhau thường xuyên tưới và chăm sóc những cây bóng mát ở khu phố.
Các cháu còn biết thi đua chăm sóc xem cây của ai tươi tốt hơn và trồng thêm hoa mười giờ dưới gốc cây để hơi nước không bốc lên, giữ ẩm cho gốc cây. Việc làm đó của con trai tôi và các bạn được nhiều người trong khu phố khen ngợi và khuyến khích noi gương để cùng nhau thực hiện giữ gìn và xây dựng khu phố xanh, sạch, đẹp.
Trẻ em sẽ làm tốt việc giữ gìn và bảo vệ môi sinh nếu có tình yêu sâu sắc với thiên nhiên. Tình yêu này cần phải được hình thành từ từ qua các việc làm, trò chơi cụ thể, dưới sự dẫn dắt đúng đắn của người lớn. Với kinh nghiệm của bản thân, tôi thấy không khó khăn lắm để giáo dục trẻ biết tự giác bảo vệ môi trường.
Hãy hướng dẫn con trẻ từ những việc nhỏ như tự giác nhặt những đồ vật có nguy cơ làm vấy bẩn môi trường, phân loại những sản phẩm mình thu thập được, khuyến khích việc tái chế và trưng bày chiến lợi phẩm của mình hoặc để dành bán đồ đồng nát tiết kiệm tiền mua sách vở...
Cha mẹ hãy khích lệ trẻ đề xuất những cách làm hay để bảo vệ môi trường, bắt đầu từ xung quanh nhà mình, trong công viên, trên vỉa hè đường phố... Sau đó cả gia đình lên kế hoạch cùng trẻ thực hiện để trẻ thấy được trách nhiệm của mình và sự quan tâm của tất cả mọi người đến việc giữ gìn sự trong sạch của môi trường sống, biến đó thành một việc làm thường xuyên trong quá trình hoạt động của trẻ.
Chỉ khi hình thành được một thế hệ trẻ có sự tự giác bảo vệ môi trường thì mới có cơ may giảm bớt sự tàn phá thiên nhiên như hiện nay.
PHƯƠNG LAN (Đồng Nai)
(TTO)