Cổng phủ Tương nằm ở bản Cửa Rào 1 (xã Xá Lượng, huyện Tương Dương, Nghệ An) hướng nhìn ra ngã ba sông, nơi hợp lưu của dòng sông Nậm Nơn và Nậm Mộ, khởi nguồn của dòng sông Lam.

Cánh cổng phủ có từ bao giờ ngay cả người lớn tuổi nhất ở trong vùng cũng không nhớ nổi. Họ chỉ biết khi lớn lên, cánh cổng đã có từ rất lâu, ước chừng cả trăm năm tuổi.

Trước những năm 1945, phủ Tương Dương là trung tâm kinh tế, văn hóa, chính trị của khu vực miền Tây xứ Nghệ. Sau Cách mạng tháng Tám, nơi đây trở thành trụ sở của chính quyền cách mạng. Sau nhiều lần chuyển đổi trụ sở, khu vực này trở thành khuôn viên trường THCS Xá Lượng. Các công trình xung quanh cũng đã bị phá bỏ và hiện chỉ còn lại duy nhất cánh cổng phủ.

Cánh cổng phủ được xây bằng gạch nung với thiết kế khá độc đáo, kỳ công. Toàn bộ cánh cổng được một cây đa cổ thụ bao bọc. Nhờ vậy, dù thời gian, mưa gió nhưng cánh cổng vẫn đứng vững giữa đất trời.

Rễ cây đa phủ kín lên cổng tạo nên sự độc đáo và vẻ đẹp cổ kính.

Rễ cây xuyên thủng cả cánh cổng.

Trải qua thời gian, mưa gió, lớp gạch vữa trên cánh cổng đã bị bong tróc, hư hỏng một số điểm.

Bên trong mái vòm cánh cổng, người dân lập 1 bàn thờ để hương khói những ngày rằm, mùng 1 và lễ tết.

Phía trên đỉnh cổng, cây đa tụ lại rồi tỏa ra như một chiếc ô lớn che phủ cho cánh cổng.

Cổng phủ Tương đứng uy nghi, trầm mặc tạo nên một vẻ đẹp hoang sơ, hùng vĩ. Nơi đây đã trở thành điểm du lịch thu hút du khách mỗi khi ghé về huyện Tương Dương.