 |
| Vùng lõi khu BTTN Kim Hỷ sau khi bị “vàng tặc” oanh tạc. Ảnh: C.A - P.T.T.G. |
Ngày 29.3, trao đổi với PV Lao Động, ông Nông Xuân Lanh - Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm của Khu BTTN Kim Hỷ - thừa nhận: “Rừng vẫn bị phá, dù sau những nỗ lực của cơ quan chức năng, tình trạng có thuyên giảm chút ít”.
Ông Lanh và nhiều cán bộ cơ sở vẫn nói cái “bài ca” mà trước khi vào rừng, chúng tôi nghe đã thuộc lòng, cụ thể như sau: “Rừng của khu BTTN toàn núi đá cao, đi lại rất khó khăn, chỗ nào cũng là nơi ẩn nấp của lâm tặc cả. Vả lại, người phá rừng chủ yếu là “lực lượng” tại địa phương, họ có đội quân canh gác rất tinh vi, mình vừa ra khỏi trạm, chúng đã “báo động” rồi bỏ trốn hết cả.
 |
| Một cây nghiến khổng lồ vừa bị lâm tặc chặt hạ tại Khu Bảo tồn thiên nhiên (BTTN) Kim Kỷ. |
Khu BTTN Kim Hỷ rộng tới 14.772ha, trải khắp 7 xã của 2 huyện Ngân Sơn và Na Rì (tỉnh Bắc Cạn), hạt chúng tôi lại còn phải phụ trách thêm cả 10.000ha diện tích của 5 xã của huyện Na Rì nữa, tổng số là 25.000ha! Trong khi đó, toàn bộ lực lượng của chúng tôi, trừ kế toán, thủ quỹ và lãnh đạo... đi, chỉ còn có 18 người.
Hôm nay, chúng tôi vừa họp giao ban về vấn đề này ở ngoài tỉnh về. Bài toán đặt ra là: Phải có liên ngành cùng tham gia thì mới giữ được rừng. Chứ riêng cán bộ kiểm lâm thì... “vất vả lắm”, đường xa, toàn núi đá”.
Trước đó, các thông tin từ lãnh đạo xã, huyện và bà con đều cho thấy: Cơ quan chức năng đã quá bê trễ, quá thiếu trách nhiệm trong việc bảo vệ rừng. Chủ tịch UBND xã Côn Minh (xã “nóng” nhất về tình trạng phá rừng trong Khu BTTN Kim Hỷ) - bà Triệu Thị Len - phê phán kiểm lâm địa bàn hoạt động không hiệu quả, “cả năm không tham mưu xây dựng với xã một kế hoạch bảo vệ rừng nào cả”.
Còn Phó Chủ tịch UBND huyện Na Rì từng nói với báo chí: Huyện có ít nhất 600 cái cưa máy, trong đó, riêng xã Ân Tình (nơi mà PV Lao Động điều tra và phản ánh trong phóng sự “Lời nói dối trong rừng nghiến Kim Hỷ”) đã có tới 60 cái cưa máy “thường xuyên hoạt động trong khu bảo tồn”.
Trước đó, trên báo Nhân Dân, một tác giả còn viết rất cụ thể, chỉ trích ông Oanh - GĐ Khu BTTN Kim Hỷ. Rằng, phó mặc rừng bị tàn sát thê lương cho vài anh kiểm lâm đi giữ, ông này chỉ ở ngoài thị xã Bắc Cạn (rất xa khu bảo tồn), mỗi tháng chỉ vào trụ sở ở xã Lạng San giao ban... một lần. Ngày 29.3, PV Lao Động liên hệ theo số di động của ông Oanh thì bà vợ ông Oanh trả lời máy, xác nhận ông Oanh đang nằm ngoài BV tỉnh, điều trị bệnh huyết áp, do... uống nhiều rượu.
 |
| Gỗ quý và thớt nghiến bị lực lượng kiểm lâm khu BTTN hy hữu tóm được. |
Rừng không được bảo vệ, trong khi đó, lực lượng được giao nhiệm vụ bảo vệ rừng thì cứ nại khó, nại khổ, đến khi rừng bị xoá sổ thì... chẳng ai việc gì cả. Liệu chúng ta có nên đặt vấn đề về việc: Tỉnh Bắc Cạn có thật sự muốn giữ gìn kho tài nguyên rừng quý báu Kim Hỷ hay không? Liệu có nên xem lại vai trò, vị trí và cung cách hoạt động của Ban GĐ và lực lượng chuyên môn của Khu BTTN Kim Hỷ hay không? Nếu có sự tiếp tay của cán bộ kiểm lâm cho lâm tặc, thì người đó là ai, làm thế nào để điều tra làm rõ cho dư luận đỡ bức xúc?
Tại xã Côn Minh, huyện Na Rì (vùng lõi của khu BTTN), có ông Bí thư chi bộ - Trưởng thôn Lủng Pảng tên là Hoàng Đức Toàn đã viết đơn từ chức vì hầu hết dân bản, kể cả con trai ông đều vào vùng lõi khu bảo tồn để chặt hạ rừng mà ông không tài nào ngăn chặn được. Nhiều người cho rằng, nếu tỉnh Bắc Cạn cứ để cho “lòng dân” không còn tin tưởng chút nào vào lực lượng giữ rừng bảo tồn như thế, rừng sẽ còn bị tàn sát cho đến khi... hết gỗ, hết muông thú!
 |
| Đống gỗ quý được tịch thu từ lâm tặc, chỉ phản ánh một góc vô cùng nhỏ bé của sự thật. |
Rõ ràng, mọi sự “khó khăn”, không hiệu quả kể trên, đều được đổi bằng mạng sống của các khu rừng nghiến cổ thụ, cây rừng hàng trăm năm qua đã gặn chắt từ sự khắc nghiệt của núi đá vôi để gây dựng cho chúng ta một bảo tàng đa dạng sinh học giàu có bậc nhất miền Đông Bắc Việt Nam. Vì lẽ đó, tỉnh Bắc Cạn đã long trọng cho thành lập một khu BTTN rộng nhiều nghìn hécta, với lực lượng quản lý bảo vệ chuyên nghiệp. Song, lối quản lý như hiện nay, đã thực sự biến rừng nghiến cổ thụ của khu BTTN này đứng trước nguy cơ xoá sổ hoàn toàn.
Chúng tôi ngồi ở xã Ân Tình, chứng kiến người ta vác gỗ nghiến đi bán với giá gần 300.000 đồng một khoanh (dày 17cm), ai cũng phải công nhận, nói không bắt được “lâm tặc” là nói dối. Vấn đề còn lại chỉ là: Đằng sau lời nói dối đó, là cái gì?
Chính Anh - Thao Giang
|