>> Tài nguyên rừng của Trái Đất giờ ra sao?

Với kết quả phân tích chi tiết tại một số nước Châu Âu và từ đó suy ra thì loài người đã tiêu thụ đến khoảng 50% tổng tài nguyên thiên nhiên toàn cầu. Con người đã làm thay đổi những vùng rộng lớn của Trái Đất có hệ sinh thái tự nhiên phức tạp và đa dạng về loài bằng những hệ sinh thái đơn giản, đặc biệt cho sản xuất nông nghiệp.

Chỉ trong vòng mấy chục năm trở lại đây, con người đã làm thay đổi các hệ sinh thái tự nhiên một cách hết sức nhanh chóng.  Con người đã tự hào là đã cải tạo thiên nhiên hoang dã thành những vùng có năng suất kinh tế cao mà không hiểu rằng mình đã hành động một cách mù quáng, kém hiểu biết, trái ngược với quy luật tự nhiên, gây nên tác động vô cùng nguy hại và lâu dài cho sự sống trên Trái Đất, trong đó có bản thân loài người.

Phát triển cao trong nền kinh tế công nghiệp ngày nay, mới nhìn qua tưởng như con người đã chinh phục được thiên nhiên và đã vội cho rằng con người đã chiến thắng thiên nhiên. Nhưng cách đây khoảng 30 năm, con người mới hãi hùng nhận ra rằng môi trường toàn cầu đã bị suy thoái nghiêm trọng, có nhiều khả năng dẫn tới thảm họa diệt sinh trên toàn hành tinh.

Điều sai lầm cơ bản của con người là đã tự tách mình ra khỏi thiên nhiên, để chế ngự thiên nhiên mà không hiểu được rằng chúng ta – loài người – chỉ là một bộ phận của thiên nhiên và phụ thuộc rất chặt chẽ vào thiên nhiên. Thiên nhiên, hay là môi trường nói chung, là nơi chúng ta cùng chung sống với biết bao nhiêu loài sinh vật khác nữa.

Thực ra thiên nhiên là một khối thống nhất, với những quy luật tương tác nhiều chiều, nhiều cấp độ mà con người chỉ là một bộ phận nhỏ bé của thiên nhiên, bị lệ thuộc vào thiên nhiên. Con người sống và lệ thuộc vào môi trường và con người cũng đang làm thay đổi môi trường.

Rõ ràng các hoạt động của con người đã gây tác động rộng rãi hơn lên cả hành tinh, làm suy thoái các hệ sinh thái tự nhiên, cạn kiệt các nguồn tài nguyên thiên nhiên, đa dạng sinh học, gây ô nhiễm không khí, nước, đất…, và đặc biệt đã làm cho khí hậu toàn cầu bị biến đổi. Bão tố, lũ lụt, hạn hán bất thường đang tăng dần lên, cả về tần số và mức độ, gây thiệt hại về nhiều mặt ở tất cả các vùng trên thế giới, trong đó có Việt Nam.

Hiện nay dân số thế giới đã đạt ngưỡng 7 tỷ người và rồi đây còn có thể tăng lên 8 – 9 tỷ người hay hơn nữa. Tất nhiên một lượng lớn tài nguyên thiên nhiên toàn cầu sẽ được động viên để duy trì sự tồn tại và phát triển của số dân này.

(Trích tài liệu Hội thảo chuyên đề “Phục hồi hệ sinh thái và phát triển bền vững trong bối cảnh biến đổi khí hậu ” của GS.TS Võ Quý, Trung tâm Nghiên cứu Tài nguyên & Môi trường – Đại học Quốc gia Hà Nội.)

---