Tại buổi họp báo Chính phủ chiều tối 1/4, PV đề cập đến chỉ đạo của Thủ tướng là yêu cầu khi đưa ra các quyết định cũng như chính sách, nếu có tác động lớn tới đời sống người dân và doanh nghiệp phải lấy ý kiến của đối tượng tác động. Tuy nhiên gần đây, tại một số địa phương như Hà Nội với dự án thay thế cây xanh, dự án lấp sông Đồng Nai là những dự án lớn, có sức ảnh hưởng không nhỏ tới môi trường và môi sinh nhưng lại chưa lấy ý kiến của người dân.

Vậy những việc làm đó có vi phạm quy định của Chính phủ và những luật có liên quan như Luật Bảo vệ tài nguyên nước, Luật Môi trường không? Có những lợi ích cục bộ của địa phương hay các đơn vị triển khai không? Nếu có vi phạm Chính phủ sẽ xử lý như thế nào?

Trao đổi về việc này, Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Văn Nên cho biết, câu chuyện cây xanh của Hà Nội và kè sông Đồng Nai ông đã nghe nhiều nguồn thông tin phong phú trong thời gian qua. Hiện Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã chỉ đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp với UBND tỉnh Đồng Nai xem xét tất cả các yếu tố có liên quan đến dự án kè sông Đồng Nai, sau đó báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét chỉ đạo, nếu trong phạm vi chưa quá thẩm quyền thì Thủ tướng sẽ chỉ đạo trực tiếp.

Với TP. Hà Nội, Thủ tướng cũng giao cho Phó Thủ tướng chỉ đạo UBND TP lập đoàn thanh tra xem xét toàn diện các yếu tố cần và đủ khi thực hiện dự án đó, sau khi có kết luận thanh tra mới biết sai chỗ nào, ai sai và sẽ xử lý theo quy định.

Theo Bộ trưởng Nên, về vấn đề này có thể rút ra một số bài học lớn, trước hết là bài học về pháp lý. “Sau khi chúng tôi nhận được báo cáo của TP. Hà Nội, Hà Nội cũng đã nhận thấy về mặt chủ trương là hoàn toàn đúng nhưng quá trình thực hiện có một số vấn đề chưa đầy đủ. UBND TP. Hà Nội đã dừng việc này và người đứng đầu thành phố là Bí thư thành ủy Hà Nội đã chỉ đạo tiếp tục xem xét, kiểm tra làm rõ, xử lý trách nhiệm nghiêm minh” – Bộ trưởng Nên nói.

Liên quan đến những kiến nghị của các nhà khoa học, nhà nghiên cứu và của người dân, Bộ trưởng Nên cho biết, khi thanh tra chắc chắn sẽ xem xét yếu tố pháp lý của việc này, bởi vì đối với cây xanh của Thủ đô có Nghị định 64 và Luật Thủ đô điều chỉnh. Khi làm một dự án, tinh thần, chủ trương đúng nhưng quá trình làm có thực hiện đúng hay không thì chỉ có kiểm tra, thanh tra xong mới biết.

Vấn đề thứ hai theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Nên, cần phải xem xét trong quá trình thanh tra là việc quản lý. Theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng, đã có quy định thì phải kiểm tra lại xem quy trình thực hiện có chỗ nào làm không đủ.

“Người ta nói rằng, trồng một loại cây thay thế một loại cây để thành phố đẹp hơn là rất tốt nhưng liệu những cây đó có hợp lý không? Có người nói rằng không hợp lý. Vấn đề này cũng phải thanh tra lại. Chúng ta cũng không nên quên, trong bất kì việc gì có liên quan đến môi trường, đến cây xanh trong thành phố thì phải lưu ý đến khía cạnh đạo lý, khía cạnh không thể bỏ qua. Đó là cây lâu năm tồn tại bên cạnh con người cũng có hồn riêng.

Muốn thay đổi khi thật sự cần thiết, phải được sự đồng thuận của người dân, cân nhắc đến tâm tư, tình cảm, kỉ niệm của người dân. Tất cả việc này trong quá trình thanh tra chắc chắn sẽ làm kĩ, tìm ra có sai chỗ nào không, thiếu chỗ nào không và sai thì sẽ tìm ra trách nhiệm của ai, cấp nào quản lý, thì cán bộ đó sẽ bị xử lý nghiêm minh” – Bộ trưởng Nên nói quả quyết.

Cũng theo Bộ trưởng Nên, ở Đồng Nai, Phó Thủ tướng cũng đã chỉ đạo phải làm kĩ, lắng nghe ý kiến các nhà khoa học, xem xét các yếu tố pháp lý, khi kè bờ sông như vậy phải làm những thủ tục gì, phải lấy ý kiến ai, tính toán như thế nào, rồi cũng phải xem xét lại tất cả những tình tiết, quá trình tổ chức thực hiện có gì cá nhân trong đó không, có sai phạm cố ý nào không...

“Báo chí đã đăng tải rất nhiều vấn đề có liên quan đến hai dự án này. Ở góc độ người quản lý, qua việc này chúng tôi rút ra rất nhiều bài học. Thủ tướng Chính phủ đã một lần nữa nhắc lại tại phiên họp rằng, chúng ta triển khai bất kì việc gì, dù chúng ta có chủ trương đúng nhưng khi có sự phản ánh của quần chúng nhân dân, của số đông thì nên dừng lại để tiếp tục xem xét, có sai thì sửa trên tinh thần cầu thị nghiêm túc” – Bộ trưởng Nguyễn Văn Nên cho hay.